In april 2018 is het conceptwetsvoorstel arbeidsmarkt in balans in internetconsultatie gebracht. Het kabinet wil het voor werkgevers aantrekkelijker maken om werknemers in vaste dienst te nemen. Met de wet arbeidsmarkt in balans wordt een pakket aan maatregelen geïntroduceerd om dit te kunnen bereiken. De belangrijkste voorstellen op een rijtje:
Ontslag
Er wordt een cumulatiegrond geïntroduceerd, waardoor ontslag ook mogelijk wordt als er sprake is van een optelsom van omstandigheden. Onder het huidige recht kan alleen ontslag worden verleend als er sprake is van één van de in artikel 7:669 lid 3 sub a t/m h BW genoemde ontslaggronden. Daarbij moet de ontslaggrond volledig worden aangetoond. De nieuwe i-grond geeft de rechter de mogelijkheid omstandigheden te combineren. De werknemer kan een halve transitievergoeding extra krijgen (bovenop de transitievergoeding), wanneer de cumulatiegrond gebruikt wordt voor het ontslag.
Transitievergoeding
Met de invoering van de WAB krijgen werknemers waarbij de arbeidsovereenkomst op initiatief van de werkgever wordt beëindigd of niet wordt verlengd vanaf de eerste dag recht op een transitievergoeding. De transitievergoeding is ook verschuldigd bij opzegging tijdens de proeftijd. Daarnaast wordt de opbouw van de transitievergoeding verlaagd bij lange dienstverbanden. Tot slot komt er een regeling voor kleine werkgevers om de transitievergoeding te compenseren als ze hun bedrijf moeten beëindigen wegens pensionering of ziekte. Dit wordt verder uitgewerkt in aanvullende regelgeving.
Proeftijd
Met de invoering van de WAB wordt voorgesteld de mogelijkheid tot het aangaan van een proeftijd in een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd te verlengen van twee naar vijf maanden om het zo voor de werkgever aantrekkelijker te maken om direct een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd aan te bieden.
Ketenregeling
De ketenregeling wordt verruimd. Met de invoering van de Wet werk en zekerheid (WWZ) is de ketenregeling zo aangepast dat het onder het huidige recht mogelijk is om in een periode van twee jaar aansluitend drie opvolgende arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd overeen te komen. Met de WAB wordt de maximale duur van de keten teruggebracht naar drie jaar (in overeenstemming met de wetgeving van voor de WWZ). Het maximumaantal tijdelijke arbeidsovereenkomsten blijft drie. Daarnaast wordt de mogelijkheid geïntroduceerd om de tussenpoos tussen de tijdelijke arbeidsovereenkomsten per cao te verkorten van zes naar drie maanden als er sprake is van terugkerend tijdelijk werk dat maximaal 9 maanden per jaar kan worden gedaan. Tot slot komt er een uitzondering op de ketenregeling voor invalkrachten in het primair onderwijs die invallen wegens ziekte.
Payrolling
Met invoering van de WAB zullen werknemers die op payrollbasis werken dezelfde arbeidsvoorwaarden krijgen als de werknemers die in dienst zijn bij de opdrachtgever, met uitzondering van pensioen waar een eigen regeling voor geldt.
Oproepkrachten
Er worden maatregelen genomen om verplichte permanente beschikbaarheid van oproepkrachten te voorkomen. Zo moet een werknemer minstens 4 dagen van tevoren worden opgeroepen door de werkgever. Ook houden oproepkrachten recht op loon als het werk wordt afgezegd. De termijn van 4 dagen kan bij cao worden verkort tot 1 dag.
WW-premiedifferentiatie
Om het aangaan van arbeidsovereenkomsten voor onbepaalde tijd voor werkgevers aantrekkelijker te maken, wordt de WW-premie voor werkgevers voordeliger voor werknemers met een vast contract.
Update
Inmiddels is de WAB op 7 november 2018 ingediend bij de Tweede Kamer. Op 5 februari 2019 werd het wetsvoorstel aangenomen door de Tweede Kamer. Het voorstel is echter niet geheel in stand gelaten. Er zijn een aantal amendementen en moties aangenomen, waaronder:
– De verlengde proeftijd van vijf maanden bij een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd is niet aangenomen. De huidige proeftijdregeling blijft ongewijzigd.
– De payrollwerkgever moet een adequate pensioenregeling bieden voor werknemers die op payrollbasis werken. Onder adequaat wordt verstaan dat de werkgever ten minste verplicht is de gemiddelde werkgeverspremie in Nederland af te dragen en zorg te dragen voor ouderdoms- en nabestaandenpensioen. Daarnaast mag de payrollwerkgever geen wachttijd hanteren.
– Er is een motie aangenomen waarin contracting ter ontduiking van arbeidsvoorwaarden wordt afgewezen.
– De regering gaat structureel investeren in het ondersteunen van werkgevers bij het stimuleren van de leercultruur in het MKB, zodat werknemers duurzaam inzetbaar blijven op de snel veranderende arbeidsmarkt en om het MKB aantrekkelijk te maken voor werkzoekenden.
In de komende periode zal de Eerste Kamer zich over het wetsvoorstel buigen. Uiteraard houden wij u weer op de hoogte! Het beoogde tijdstip van inwerkingtreding van de WAB is 1 januari 2020.
